ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ

Στη σημερινή συγκυρία όλα περιστρέφονται γύρω από την οικονομική κρίση και τα παρεπόμενά της, κυρίως στην πολιτική και την κοινωνία, καθώς και γύρω από τους τρόπους με τους οποίους οι δράσεις των ανθρώπων στα πεδία αυτά διαχωρίζονται και αλληλοτέμνονται. Αμφισβητούνται τα ισχύοντα πρότυπα ανάπτυξης και ευημερίας και οι άνθρωποι βιώνουν μια έντονη κρίση αγωνίας, εξαιτίας της αβεβαιότητας για το αύριο και της αδυναμίας σχεδιασμού του μέλλοντος, μιας και απουσιάζουν οι μηχανισμοί πρόβλεψης και οι αναφορές που προσφέρουν δοκιμασμένα πρότυπα συμπεριφοράς-δράσης. Σε τέτοιες περιόδους συλλογικής αγωνίας οι άνθρωποι ανατρέχουν στους προφήτες ή στην ιστορία, άλλοτε για να διδαχθούν από αυτήν και άλλοτε για να φανταστούν και να σχεδιάσουν ορίζοντες προσδοκιών - η διάζευξη μπορεί να λειτουργήσει και συνδυαστικά εφόσον η ιστορία θεωρηθεί ως βάση προφητείας. Ανεξάρτητα πάντως από τη γνώμη περί της διδακτικής-παιδευτικής αξίας της ιστορίας, η αυθεντία του επαγγελματία ιστορικού δεν χτίζεται πάνω σε μια ιστοριογραφία που έχει ως στόχο να αναμορφώσει ηθικά και εκπαιδευτικά το αναγνωστικό κοινό. Το παρόν βιβλίο δεν ανήκει στην ιστορία της επικαιρότητας, τη θεωρεί ωστόσο αφορμή για τη διερεύνηση μιας άλλης κρίσης που, παρά τις θεμελιώδεις διαφορές από τη σημερινή συγκυρία, φαντάζει ως το ομόλογό της· ομόλογο που σηματοδοτεί την αναλογία στη διαφορά. Σήμερα επανέρχονται εν μέρει τα ζητήματα που κυριάρχησαν στη δημόσια συζήτηση κατά την κρίση του μεσοπολέμου -η οποία θεωρήθηκε η πρώτη μεγάλη κρίση του καπιταλισμού- όπως το δημόσιο χρέος των χωρών, ο υπερδανεισμός, η λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, η υπερφορολόγηση και οι δυσλειτουργίες του φορολογικού συστήματος, η χρεωκοπία της πολιτικής, το δημόσιο συμφέρον, η δημόσια υγεία και οι παρεμβατικές πολιτικές. Το 1936, με αφορμή την κρίση, ο Joh Meyard Keyes επεσήμανε δύο αρνητικές πλευρές της οικονομικής ζωής: την ελλειμματική εξασφάλιση της πλήρους απασχόλησης για τους εργαζομένους και την αυθαίρετη και άνιση κατανομή του πλούτου.