ΛΕΡΟΣ

Επιστροφή στην «εμπειρία της Λέρου», στο πώς αυτό που στην ψυχιατρική ονομάστηκε «Λέρος» κατασκευάστηκε και πώς έγινε δυνατός ό ριζικός μετασχηματισμός του, είναι πιθανώς, πέρα από μια αναδρομή στο παρελθόν της ιδρυματικής ψυχιατρικής, εξαιρετικά χρήσιμη για την κατανόηση και το ξεπέρασμα του «ύστατου σήμερα» που βιώνει ο χώρος της ψυχικής υγείας. Για πολλούς η Λέρος, όταν προέκυψε ως «διεθνές σκάνδαλο» και «εθνική ντροπή», ταυτιζόταν με το αδύνατο της αλλαγής. Ωστόσο, όπως αποδείχτηκε, το δυνατό, αυτό που κάθε φορά μπορεί να γίνει, δεν είναι μια υποκειμενική επινόηση του μυαλού μας, αλλά υπάρχει μέσα στο πραγματικό ως η αντίφαση που το ωθεί στο ξεπέρασμά του μέσα άπό την υποκειμενική μας παρέμβαση. Αυτή η «επιστροφή» μπορεί να βοηθήσει να δούμε ξανά την αποϊδρυματοποίηση όχι ως απλό εξωραϊσμό του κυρίαρχου ψυχιατρικού παραδείγματος αλλά ως μια ριζικά εναλλακτική «κουλτούρα και πράξη», της οποίας βασικό υποκείμενο, από κοινού με τον λειτουργό ψυχικής υγείας και την ευρύτερη κοινωνία, πρέπει διαρκώς να αναδύεται η ανθρώπινη ύπαρξη που πάσχει.