ΝΥΧΤΑ ΤΟ ΧΑΜΕΝΟ ΛΙΒΑΔΙ

Ο Πάνος Σαμαράς (1915-1971) υπήρξε ένας πολύ σημαντικός εκπρόσωπος της γενιάς του '30. Καθώς γράφει ο Αντρέας Καραντώνης, η απροθυμία του να συμμετάσχει στους «λογοτεχνικούς κύκλους» της εποχής του και η αδυναμία των τότε κριτικών να κατανοήσουν το έργο του, στέρησαν την ελληνική λογοτεχνία από έναν σπουδαίο συγγραφέα. Η "Νύχτα" (1952) και "Το χαμένο λιβάδι" (1955) υπήρξαν από τα πρώτα σπουδαία μυθιστορήματα για την κατοχική και τη μετακατοχική περίοδο. Στη "Νύχτα" ο ήρωας, ένας νεαρός στρατιώτης του '40-'41, καταλήγει στην Αθήνα, όπου αγωνίζεται να ξεφύγει από την πείνα, ζει τον πόνο και τον θάνατο των συνανθρώπων του και γνωρίζει περιφερειακά την Αντίσταση. Η καφκική ψυχοσύνθεσή του τον οδηγεί σε μια οδοιπορία, μέσα από τον έρωτα, προς τη συνείδηση. Στο "Χαμένο λιβάδι", ο ίδιος ήρωας ταξιδεύει μετά την Κατοχή στη Γερμανία αναζητώντας αγαπημένα του πρόσωπα, που είχαν μεταφερθεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης από τους ναζί. Εκεί ένας άλλος κόσμος ανοίγεται μπροστά του: οι πρώην εχθροί.