ΦΥΣΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ

Ernst Bloch (1885-1977) είναι ένας από τους σημαντικότερους ριζοσπάστες φιλοσόφους του 20ου αιώνα. Όχι μόνο το έργο του αλλά και η βιογραφία του αναδεικνύουν με γλαφυρό και συνάμα βαθύ τρόπο τη δυναμική και τις αντιφάσεις αυτής της ιστορικής περιόδου, χωρίς να έχουν χάσει διόλου την επικαιρότητά τους. Από την ρητή αντίθεση στις πολεμικές προθέσεις και στρατηγικές της αυτοκρατορικής Γερμανίας, στη στράτευση με τη ριζοσπαστική διανόηση στη μεσοπολεμική Ευρώπη· από την εξορία στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του εθνικοσοσιαλιστικού καθεστώτος, μέχρι τη στελέχωση της έδρας Φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο της Λιψίας στη νεοσύστατη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας· από τον αποκλεισμό και την εκδίωξή του από την περιχαρακωμένη Ανατολική Γερμανία μέχρι τη στελέχωση της έδρας Φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο του Τύμπινγκεν και στην ανάδειξή του σε έναν από τους σημαντικότερους στοχαστές της εποχής του – ο Bloch έχει αφήσει ένα πλούσιο έργο που συνεχίζει να απασχολεί τον κριτικά σκεπτόμενο αναγνώστη. Υποδειγματικό ως προς το εύρος της ερευνητικής του πορείας όσο και ως προς τις φιλοσοφικές προθέσεις του είναι το βιβλίο Φυσικό δίκαιο και ανθρώπινη αξιοπρέπεια που δημοσιεύεται το 1961 στη Δυτική Γερμανία. Μέσα από τις συμπυκνωμένες άλλα εύγλωττες αναλύσεις του βιβλίου αυτού ο Bloch προβαίνει σε κριτική επισκόπηση των θεωριών του φυσικού δικαίου από την αρχαιότητα μέχρι και τον 20ό αιώνα, με την απόπειρα μιας νέας θεμελίωσης χειραφετικών αξιών. Στα πιο σημαντικά σημεία του έργου αυτού ανήκουν τόσο η βαθυστόχαστη ανάλυση των θεμελιωδών αξιών της Γαλλικής Επανάστασης (Απορίες και κληρονομιά της τρίχρωμης σημαίας) όσο και η ανακατασκευή της σχέσης του Marx με το φυσικό δίκαιο.